ด้วงสาคู

• การเลี้ยงด้วงสาคู...ด้วยทางปาล์ม •

      การเลี้ยงด้วงสาคูแบบประยุกต์ในกะละมัง

     การเลี้ยงด้วงสาคูแบบประยุกต์ โดยใช้การเลี้ยงในกะละมัง ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพการเกษตร จังหวัดชุมพร แนะนำนว่า อุปกรณ์ที่ใช้เลี้ยงประกอบด้วย

     1. กะละมัง พร้อมฝาปิด

     2. กิ่งทางปาล์มสด

     3. เครื่องบดสับทางปาล์ม

     4. ถังหมัก

     5. สูตรอาหารเสริม

     6. พ่อและแม่พันธุ์ด้วงสาคู

     7. อุปกรณ์อื่นๆ

     ส่วนขั้นตอนการจัดการเลี้ยงด้วงสาคู มีขั้นตอนดังนี้

1.) นำกิ่งทางปาล์มสดปลอดเปลือกและเข้าเครื่องสับบด แล้วกิ่งทางปาล์มสดสับละเอียดแล้วนำมาหมักในถังหมัก (ไม่น้อยกว่า 3 วัน)

2.) นำกิ่งทางปาล์มสดสับที่หมักแล้ว ผสมกับสูตรอาหารเสริมพอประมาณ คลุกเคล้าให้เข้ากัน บรรจุใส่กะละมังอัดให้แน่นพอประมาณ

3.) ปล่อยพ่อแม่พันธุ์ด้วงสาคู 5 คู่ อัตรา ตัวผู้ 5 ตัว ตัวเมีย 5 ตัว เสร็จแล้วปิดฝาให้มิดชิด (ลักษณะฝาควรเป็นฝาที่ระบายอากาศได้)

หลังจากปล่อยพ่อแม่พันธุ์ด้วงสาคูแล้ว ทิ้งไว้ 25 - 30 วัน ก็สามารถจับหนอนด้วงสาคูออกจำหน่ายได้

     สำหรับในส่วนของสูตรอาหารเสริมผสมทางปาล์มสด ทางศูนย์ได้ให้ข้อแนะนำในการเตรียมอาหารสำหรับการเลี้ยง ใน 1 กะละมัง โดยจะประกอบด้วย

• EM 1 ช้อนโต๊ะ
• กากน้ำตาล 1 ช้อนโต๊ะ
• อาหารหมู 0.5 กิโลกรัม
• น้ำ 2 ลิตร
• รำข้าว 0.5 ลิตร

     ขั้นตอนการผสมอาหารเลี้ยงด้วงสาคู

• เตรียมทางปาล์มสดสับหมัก 1 กะละมัง [1]
• เตรียม สูตรอาหารเสริมคือ EM กากน้ำตาล น้ำ อาหารหมู และรำข้าว ตามอัตราส่วนที่กำหนด ผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน ทั้งนี้อาหารหมู และรำข้าว ต้องแช่น้ำทิ้งไว้ก่อน ประมาณ 20 - 30 นาที [2]
• นำทางปาล์มสดสับหมักตาม ข้อ 1 มาผสมกับสูตรอาหารเสริม ตาม ข้อ 2 คลุกเคล้าให้เข้ากัน
• นำส่วนผสมที่ได้ใส่กะละมัง อัดให้แน่นพอประมาณ
• ก็จะได้อาหารผสมเลี้ยงด้วงสาคูที่มีประสิทธิภาพ 1 กะละมัง

     

     อีกเทคนิคที่เกษตรกรผู้สนใจต้องรับรู้ นั่นคือ การผลิตพ่อแม่พันธุ์ด้วงสาคู ซึ่งทางศูนย์ได้ให้ข้อแนะนำถึงขั้นตอนการผลิตพ่อแม่พันธุ์ด้วงสาคูว่า

• เตรียมอาหารผสม คือ ทางปาล์มสดสับหมักผสมกับสูตรอาหารเสริม 1 กะละมัง
• นำอาหารผสมรองก้นกะละมัง หนาประมาณ 1 นิ้ว
• นำเปลือกมะพร้าวปอกแช่น้ำมาวางเรียงในกะละมังและใส่อาหารผสมลงไป ทำอย่างนี้ให้ได้ 2 ชั้น ใน 1 กะละมัง
• ปล่อยตัวหนอนด้วงสาคู อายุ 35-40 วัน ใส่ในกะละมังที่เตรียมไว้ ประมาณ 100 ตัว
• ปล่อยทิ้งไว้รอให้ตัวหนอนเข้าฝักดักแด้ ประมาณ 20 - 30 วัน
• เก็บฝักดักแด้ออกมารวมกันอีกกะละมัง เพื่อรอให้ตัวด้วงเจาะออกจากฝักดักแด้ 5 - 10 วัน
• จับตัวด้วงรวบรวมอีกกะละมัง คัดแยกเพศเพื่อรอผสมพันธุ์ก่อนนำไปปล่อยในกะละมังเลี้ยงต่อไป
• ทั้งนี้ ระหว่างการรวบรวมตัวด้วง เพื่อรอการผสมพันธุ์ให้กล้วยและน้ำเป็นอาหาร

     การนำมาบริโภค ก่อนนำมาปรุงอาหารบริโภค ให้นำตัวหนอนด้วงสาคู เลี้ยงในอาหาร กากมะพร้าวขูด 1-2 วัน แล้วนำตัวหนอนมาล้างน้ำและแช่เกลือทิ้งไว้ 10-30 นาที เพื่อล้างสิ่งสกปรกทั้งภายในและภายนอกตัวหนอนออก และล้างด้วยน้ำปูนใสอีกครั้ง

     จากนั้นจึงนำมาลวกน้ำร้อนก่อนนำไปผัด โดยไม่ต้องใส่น้ำมัน ให้น้ำมันสีดำๆ ในตัวหนอนด้วงออกให้หมด จนกว่าน้ำมันจากตัวหนอนด้วงเป็นสีใส แล้วนำไปล้างน้ำอีกครั้ง จึงค่อยนำไปปรุงอาหารได้ตามใจชอบ เช่น คั่วเกลือ ทอดน้ำมัน ผัดขี้เมา เป็นต้น และถ้าปรุงอาหารเสร็จแล้วเก็บไว้ในตู้เย็น จะได้ตัวหนอนด้วงที่มีรสชาติดีขึ้น

     วิธีการสังเกตุแยกเพศด้วงสาคู : ด้วงตัวผู้ต่างจากตัวเมีย ที่มีขนด้านบนของงวง  ใกล้ส่วนปลาย  ซึ่งไม่พบขนดังกล่าวในตัวเมีย  ตัวเต็มวัยทั้งสองเพศสีและจุดแต้มบนหลังหลายรูปแบบ  จึงใช้จุดแต้มดังกล่าวแยกเพศไม่ได้ หรือได้ไม่ดีเท่าที่ควร

     วงจรชีวิตของด้วงสาคู : พ่อ-แม่พันธุ์เริ่มผสมพันธุ์ จากนั้นตัวเมียจะเริ่มไข่ใช้เวลา 2-3 วัน ระยะตัวหนอน 35-39 วัน ตัวหนอนสร้าง รังเข้าฝักดักแด้3-7 วัน อยู่ในรังดักแด้ 6 วัน ถึงเป็นตัวเต็มวัย 90-184 วัน รวมวงจรชีวิตด้วงสาคู/ด้วงลาน จำนวน 150-259 วัน

...แต่อย่างไรก็ตาม มีข้อแนะนำที่ควรระวังในการเลี้ยงด้วย เนื่องจากแมลงชนิดนี้เป็นศัตรูพืชที่เข้าทำลายต้นปาล์ม มะพร้าว ลาน และสาคู จึงไม่ควรปล่อยให้ตัวเต็มวัยเล็ดลอดสู่ธรรมชาติโดยเด็ดขาด...